معادن کشور به دلیل تصمیمات یک‌شبه و خلق‌الساعه دچار بحران شده‌اند و در این بین معادن کوچک به دلیل حساسیت های بیشتر و حاشیه سود کمتر در معرض طیف مختلفی از چالش ها قرار گرفته اند. عدم وجود چشم‌انداز مناسب برای فعالان صادراتی و تولیدکنندگان معدنی از جمله مشکلاتی است که معادن در ایران با آن مواجه هستند. اخذ عوارض صادراتی برای محصولات مازادی که در کشور تولید میشود نمونه ای از این چالشهاست که انگیزه تولیدکنندگان معدنی و صادر‌کنندگان را تا حد زیادی کاهش داده است.
دکتر شعبانی، نایب رئیس انجمن مس ایران در این خصوص عنوان کرد: براساس قانون بهبود محیط کسب‌و‌کار عوارض تا نیم درصد برای فعالین معدن و صنایع معدنی در نظر گرفته شده ولی هیچ وقت اجرایی نشده است. در واقع این موضوع جای سوال دارد اینکه این موضوع قانون است دلیل عدم اجرای آن چیست و اگر درست نیست چرا به عنوان قانون تصویب شده است. قطعا این قانون براساس منطقی مصوب شده و باید این منطق بررسی شود که در آن به صادرات بیشتر به منظور ارزآوری و تامین کسری ارز کشور هم توجه شده است.
دکتر شعبانی تاکید کرد: به نظر می‌رسد این کار کارشناسی شده نبود و به اندازه کافی و متناسب با حجم انواع مواد معدنی به آن پرداخته نشده و از بخش خصوصی هم به هیچ عنوان نظرخواهی نشده تا متناسب با نوع ماده معدنی در خصوص آن تصمیم گیری شود. اینکه چه تصمیمی گرفته شود جای خود دارد اما تصمیم‌سازان حتی شنونده خوبی هم برای ابراز دلایل و شرح وضعیت معدنی‌ها نبوده اند. وقتی این اقدامات کارشناسی شده نیست و منطق درستی هم ندارد، اشکالات زیادی هم ایجاد میکند به طور مثال در برخی مواد معدنی که مصرف داخلی هم ندارد و یا مازاد بر مصرف تولید داریم وضع عوارض صادراتی مفهومی ندارد.
وی توضیح داد: فعال معدنی و تولیدکننده را به سرمایه‌گذاری بیشتر به منظور به اصطلاح جلو گیری از خام فروشی و اشتغال‌زایی بیشتر ترغیب میکنند و در ادامه رها میکنند و دستور داده میشود برای تولید مازاد خود چاره‌اندیشی نکنند. این‌درحالیست که رقبا در بازارهای جهانی بیکار ننشسته‌اند و به راحتی بازارهایی که فعالین معدنی و صنایع معدنی طی سالیان سال فعالیت به دست آورده‌اند و در شرایط تحریم به سختی با ریسک بالا حفظ کرده‌اند از آن خود کنند. این بازارها را به راحتی به کشورهایی دیگر واگذار می‌کنیم که به دست آوردن مجدد آن مشکل و گاهاً غیر ممکن است.
دکتر شعبانی خاطرنشان کرد: البته با پیگیری‌های مستمر تولیدکنندگان که نفس آخر را می‌کشند قول‌هایی مبنی بر کاهش عوارض صادرات داده شده که انتظار می‌رود در برخی مواد معدنی که مصرف داخلی ناچیز دارد و مازاد بر مصرف تولید میشود، عوارض به صفر نزدیک شود و البته همچنان امیدواریم که این موضوع از حد حرف فراتر رفته به زودی اجرایی و به گمرک ابلاغ شود.
دکتر شعبانی، نایب رئیس انجمن مس ایران مطرح کرد: در برخی مواد معدنی که مصرف داخلی هم ندارد و یا مازاد مصرف داریم وضع عوارض صادراتی مفهومی ندارد
